Okul Yemeği Önerisi TTB’den Geldi
Türk Tabipleri Birliği (TTB) Merkez Konseyi, ülkemizde çocuk ölümlerinin artışına dikkat çekerek, okullarda bir öğün ücretsiz yemek verilmesi gerektiğini vurguladı. TTB, bu konudaki açıklamasında şu ifadelere yer verdi:
“Çocuk sağkalımı, bir ülkenin sağlık göstergelerinin en kritik unsurlarından biridir. Ülkemizde 2023 yılı itibarıyla hem bebek ölümleri hem de beş yaşın altındaki çocuk ölümlerinde belirgin bir artış gözlemlenmiştir. Türkiye İstatistik Kurumu tarafından Haziran 2024’te açıklanan ölüm istatistiklerine göre, bin canlı doğum başına düşen bebek ölüm sayısını ifade eden ‘bebek ölüm hızı’, 2022 yılında binde 9,2 iken, 2023 yılında binde 10’a yükselmiştir. Bu durum, çocukların sağkalımını etkileyen temel eşitsizlikler (gelir, eğitim, barınma gibi) ve sağlıkta yaşanan eşitsizlikler gibi birçok faktör tarafından belirlenmektedir.
Gelir dağılımı ve sağlık eşitsizlikleri, hem doğrudan hem de dolaylı olarak erken çocuklukta bodurluk artışı, okul çağında öğrenme güçlüğü, beslenme yetersizlikleri ve sık hastalanma gibi ciddi sorunlara yol açmıştır. Ekonomik koşulların giderek kötüleştiği günümüz şartlarında, ailelerin öncelikleri daha önce çocuklarının eğitimi iken artık gıda ve barınma ihtiyaçları olmuştur. Giderek daha fazla çocuk, eğitimini terk edip çalışmak zorunda kalmaktadır.”
“Artan yoksulluk ve sağlıklı gıdaya erişimde yaşanan zorluklar nedeniyle çocuklar, besin değeri düşük, yalnızca tokluk hissi veren gıdaları tüketmektedir. Aileler, ucuz ve doyurucu karbonhidrat ağırlıklı gıdaları tercih etmek zorunda kalmaktadır. Bu durum, çocukların gelişimleri için gerekli olan temel besin öğelerini almasını engellemektedir. Kaloriyi tamamlasa bile gerekli besin ögeleri alınmadığı için vücutta bazı eksiklikler meydana gelmektedir. Bu da ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Çocuklarda son yıllarda demir eksikliği, obezite ve protein eksikliğinden kaynaklanan malnütrisyon gibi beslenme bozuklukları daha sık görülmektedir. Sık enfeksiyon geçiren çocuklar, iyileşme süreçlerinde zorluk yaşamaktadırlar.”
“Çocuklarda beslenme yetersizlikleri ve buna bağlı hastalıkların önlenmesi, yaşam kalitesinin artırılması için hükümetlerce besin, beslenme ve sağlık politikalarının oluşturulması ve geliştirilmesi, ayrıca ücretsiz yemek hakkının gündeme getirilip uygulanması gerekmektedir. Oysa mevcut iktidar, 2022-2023 eğitim döneminde mayıs ayında başlatılan ‘Okulumda Sağlıklı Besleniyorum Programı’ kapsamındaki ücretsiz okul yemeği uygulamasını rafa kaldırmıştır.”
6-12 Yaş Arası Çocuklar Dengeli Beslenmeli
2022-2023 eğitim-öğretim yılının başında Türkiye’de 1,5 milyon öğrenci ücretsiz yemekten faydalanırken; Şubat 2023 depremleri sonrasında bu uygulamanın beş milyon öğrenciye ulaşması planlanmış ve kademeli olarak ilköğretim ve ortaöğretimi de kapsaması hedeflenmiştir. Ancak 2023 yılı eylül ayında ‘Okul Öncesi Eğitim ve İlköğretim Kurumları Yönetmeliği’ değiştirilerek, Şubat 2023 depremlerinden etkilenen 11 ilin haricindeki illerde anaokullarındaki öğrencilere yemek verme uygulaması kaldırılmıştır.
Ülkemizde her dört çocuktan birinin okula aç gittiği gerçeğiyle Milli Eğitim Bakanlığı, 2023-2024 dönemi öncesinde ikili eğitim yapan okullardaki taşımalı eğitim kapsamındaki öğrencilerin ücretsiz yemek hakkını sona erdirmiştir. Mevcut Milli Eğitim Bakanı, 2024 yılı bakanlık bütçesini açıklarken okulda obezite mücadelesi programına dikkat çekse de bodurluk sorununa ve ücretsiz okul yemeği konusuna değinmemiştir.
Sağlık Bakanlığı, web sitesinde ‘Okul Çağı Döneminde Beslenme’ başlıklı bir rapor paylaşarak, okul çağındaki 6-12 yaş çocukların yeterli ve dengeli bir şekilde beslenmesinin sağlanması gerektiğini belirtmiş olsa da, çocukların gıdaya erişiminde yaşanan zorluklar, açlıkla mücadele ve beslenme yetersizlikleri gerçeği göz ardı edilmemelidir.
Ücretsiz Bir Öğün Okul Yemeği Verilsin, Krizin Faturasını Çocuklar Ödemesin
“Çocukların en temel hakkı olan sağlıklı beslenme ve psikososyal açıdan tam bir iyilik halinde eğitim alabilme yolunda, ücretsiz bir öğün okul yemeği programlarına sosyoekonomik olarak dezavantajlı okullardan ivedilikle başlanması, hak temelli müdahalelerle çocuk sağlığının güçlendirilmesi gerekmektedir. Muhalefet partilerinin ‘Ne önersek reddediliyor’ anlayışına sığınmaksızın, çocukların ücretsiz beslenme hakkını temin edecek ve bu alandaki yatırımları artıracak her türlü girişimi sürekli ve kademeli olarak meclis gündeminde tutması önemlidir. Kamuoyu ve sivil toplum da bu çabaları destekleyeceklerdir.
Okulda bir öğün ücretsiz, sağlıklı yemek her çocuğun hakkıdır. Çocukların sağlığı ve geleceği için hakkımız olanı birlikte kazanalım. Krizin faturasını birileri ödeyecekse, bu kesim okul çağındaki çocuklar olmamalıdır.” (BSHA – Bilim ve Sağlık Haber Ajansı)
