Uzman Dil ve Konuşma Terapisti Ayşegül Yılmaz, beyin hastalıklarının dil ve konuşma alanında afazi, dizartri ve konuşma apraksisi gibi bozukluklara neden olabileceğini belirtiyor. Beyin hastalıkları sonucunda demans, travmatik beyin hasarı, Parkinson, ALS ve inme gibi durumlarda bilişsel, dilsel ve iletişimsel güçlükler, konuşma bozuklukları, ses ve yutma problemleri ortaya çıkabilmektedir.
Dil ve Konuşma Bozukluklarına Yaklaşım
Ayşegül Yılmaz’a göre, hastalara yaklaşımın önemi büyük. Konuşma esnasında karşı tarafın daha iyi anlayacağı düşüncesiyle ses yükseltmek yerine kullandıkları dili basit tutmalılar. Açık uçlu sorular yerine evet-hayır soruları tercih edilmeli, karşı tarafa zaman tanınmalıdır. Ayrıca, terapistler hastaların kişisel özelliklerini, eğitim seviyesini ve terapi isteklerini göz önünde bulundurmalıdır.
Tedavi Yöntemleri
- Afazi Terapisi: Dil becerilerinin geliştirilmesi amaçlanır. Anlama, konuşma, okuma ve yazma becerileri desteklenir. Sözel iletişimi olmayan bireylerde jest, mimik ve alternatif iletişim yöntemleri kullanılarak iletişim sağlanır.
- Dizartri Terapisi: Konuşma üretimini düzeltmeyi hedefler. Konuşma hızının düzenlenmesi, kasların güçlendirilmesi ve koordinasyonun sağlanması gibi yöntemler uygulanır.
- Konuşma Apraksisi Terapisi: Konuşma üretimini iyileştirmeyi amaçlar. Motor planlamanın yeniden oluşturulması ve alternatif iletişim stratejilerinin kullanımı üzerine odaklanır.
Edinilmiş dil ve konuşma bozukluklarının tedavisinde dil ve konuşma terapisi yanı sıra Transkranyal Manyetik Uyarım (TMU) veya Transkranyal Doğru Akım (tDCS) tedavisi de uygulanabilir. Bu yöntemler terapinin etkililiğini artırabilir.
