Burun Kanamasında Ne Yapılmalı?
Uzmanlar, burun kanaması yaşayan ebeveynlerin bu durumu 5 adımda nasıl durdurabilecekleri konusunda önemli bilgiler paylaşıyor. Yaz aylarının gelişiyle birlikte burun kanaması riski de artmaktadır. Bu nedenle, özellikle çocuklar ve yaşlılar için burun kanamalarına dikkat edilmesi gerektiği vurgulanıyor. Kulak Burun Boğaz Bölümü’nden Doç. Dr. İsmail Önder Uysal, burun kanamalarının sebepleri, tedavi yöntemleri ve alınabilecek önlemler hakkında detaylı bilgiler veriyor.
Tekrarlayan Burun Kanamaları İhmal Edilmemeli
Burun kanaması, kendiliğinden olan, normal bir durum olarak kabul edilmemelidir. Bu kanamanın altında yatan nedenler mutlaka araştırılmalıdır. Kimi zaman burun dışına (ön burun kanamaları), kimi zaman ise içe ve genze (arka burun kanamaları) doğru gerçekleşen bu kanamalar, şiddeti ve miktarı ne olursa olsun, özellikle tekrarlıyorsa nedenleri hakkında bir uzmandan yardım alınmalıdır. Burun kanamalarının sebepleri arasında, burnun iç yapısıyla ilgili bozukluklar, travmalar, enfeksiyon hastalıkları, rinitler, çevresel etkenler ve sistemik hastalıklar yer almaktadır.
Burun Kanamasına Neden Olan Etkenler
Burun kanamaları, travmanın yanı sıra; burun mukozasına bağlı problemlerden de kaynaklanabilir. Burun içini koruyan mukozal örtü, çeşitli sebeplerle zedelendiğinde veya kuruduğunda, ince yapıya sahip damarlar hemen altında kanama meydana gelebilir. Burun damarlarında zedelenme ve çatlamalara yol açan başlıca faktörler arasında; kuvvetli burun sümkürme, burun karıştırma, burun-yüz travmaları, sıcak hava koşulları, akut üst solunum yolu enfeksiyonları, alerjik rinit (saman nezlesi) ve kronik sinüzit gibi rahatsızlıklar bulunmaktadır. Ayrıca, burun kemiğindeki eğrilikler de burun kanamalarının sebeplerindendir.
Sıcak Havada Burun Kanamalarında Artış Olabilir
Aşırı sıcak ve kuru hava, burun kanamalarını tetikleyebilir. Yaz aylarında burun kanamaları can sıkıcı bir durum olsa da, nedenlerini anlamak ve önleyici tedbirler almak, bu tür olayların oluşumunu en aza indirebilir. Bol su içmek, burun kanallarını kuru havadan ve güneşten korumak, gerektiğinde zamanında tıbbi yardım almak, bu durumu yönetmek için etkili yöntemlerdir. Kimyasal maddelerin bulunduğu ortamlar, tozlu ve kirli hava gibi çevresel faktörler de burun kanaması nedenleri arasında sayılabilir. Ayrıca, sigara kullanımı, burun mukozasının doğal yapısını bozduğundan kanamalara zemin hazırlamaktadır.
Burun Kanaması Çocuk ve Yaşlılarda Daha Sık Görülür
Burun kanaması, bazen farklı bir hastalığın habercisi olabilir. Özellikle hipertansiyon hastalarında, kan sulandırıcı ilaç kullanan kişilerde, kanama-pıhtılaşma bozukluklarında ve kan hastalıklarında (örneğin lösemi) burun kanamaları sıkça tekrarlayabilir. İlerleyen yaşla birlikte yandaş hastalıkların artışı ve burun salgısının azalması, burun kanamalarının daha sık görülmesine yol açmaktadır. Çocuklarda ise burun mukozası ve damarları, yetişkinlere göre daha ince ve hassas olduğundan, kanamalar daha yaygın bir şekilde izlenmektedir. Ayrıca, çocuklarda burun travmaları, burun karıştırma ya da buruna yabancı cisim sokma gibi durumlar nedeniyle burun kanamaları erişkinlere göre daha sık yaşanabilmektedir.
Burun Kanamasında Öncelikle Yapılması Gerekenler
- Panik durumunda kanama şiddetlenebileceğinden, hasta sakinleştirilmelidir.
- Hastanın serin bir yere geçmesi sağlanmalıdır.
- Oturtulduktan sonra baş hafifçe öne doğru eğilmelidir.
- Burun kanatları baş ve işaret parmaklarıyla sıkıştırılarak 5-10 dakika beklenmelidir.
- Bu esnada yüze soğuk su veya buz uygulamak da faydalı olabilir.
Ancak, kanama daha uzun sürüyorsa ve/veya şiddetliyse, zaman kaybetmeden bir doktora başvurulmalıdır. Ayrıca, tekrarlayan burun kanamalarında da mutlaka bir uzmandan görüş alınmalıdır. Özellikle vücutta sık sık morarmalar, çürükler, başka yerlerden kanamalar (örneğin idrar yolu kanamaları) ve yoğun halsizlik gibi belirtiler varsa, altta yatan nedenin araştırılması büyük önem taşımaktadır.
(BSHA – Bilim ve Sağlık Haber Ajansı)
