Ülkemizdeki hekimlerin önemli bir kısmı, yurt dışına göç etme yolunu seçiyor. Türk Tabipler Birliği (TTB), 2023 yılı içerisinde yurt dışına çıkış için 3.050 hekimin iyi hal belgesi aldığını duyurdu. Bu durum, sağlık sisteminde yaşanan ciddi sorunların bir yansıması olarak öne çıkıyor.
Hekimler Güvenli ve Şiddetten Uzak Bir Ortam İçin Yurt Dışına Gidiyor
TTB Merkez Konseyi Başkanı Alpay Azap, hekimlerin birçok sorunla başa çıkmaya çalıştığını belirtti. “Sağlık Bakanlığı, mevcut aksaklıkları hekimler üzerinden çözmeye çalışıyor” diyen Azap, “Oysa ki hekimler, bu sorunların kaynağı değil, mağduru konumundadır. Yanlış politikalar neticesinde bozulmuş sağlık ortamında hekimler de büyük zorluklar yaşıyor. Hekime yönelik şiddet, halk sağlığını tehdit eder bir noktaya ulaşmış durumda. Hekimler, şiddet yaşama olasılığı yüksek olan branşları tercih etmemekte; klinik hekimler ise risk alacak işlemlerden kaçınmaktadırlar. Bu durum, branş ve meslek değiştiren hekimlerin sayısını artırmakta ve bazıları, gelecek güvencesi ile şiddetsiz bir ortamda mesleklerini icra edebilmek adına yurt dışına göç etmektedir. 2023 yılında TTB’nin verdiği iyi hal belge sayısı 3.050’dir. Toplumun maddi ve manevi katkılarıyla yetişmiş nitelikli insan gücünü kaybetmekteyiz. Bu durum yalnızca hekimlerle sınırlı kalmayıp, hemşireler, fizyoterapistler gibi birçok sağlık çalışanını da etkiliyor. Sağlık ortamı kan kaybetmeye devam ediyor.
Tıp Eğitimi Nitelikli Değil
Tıp eğitimi ise ayrı bir sorunlar yumağı oluşturmaktadır. Türkiye’de hekim yetiştiren lisans programı sayısı 140’tır. Bu programların çoğu, nitelikli bir eğitim verecek altyapı ve kadroya sahip değildir. Uzmanlık eğitimi durumu daha da vahim bir hal almıştır. Eğitim veren birimlere, plansız bir şekilde, eğitilebilecek sayının çok üzerinde uzmanlık öğrencisi alınmaktadır. Bazı kliniklerde, birkaç öğretim üyesinin bulunmasına karşın, onlarca asistan yer almaktadır. Hekimlerin özlük hakları her geçen gün geriye gitmekte; emekli hekimler, özel sektörde çalışan hekimler ve üniversitede görev yapan hekimler, farklı boyutlarda da olsa ciddi maddi sorunlar yaşamaktadır. Daha da önemlisi, hastalarına faydalı olamadıklarını görmekte ve bu durum, mesleki tatminsizlik yaratmaktadır. Hekimlerin ruh sağlığı bozulmakta; tükenmişlik ve mesleğe yabancılaşma yaygınlaşmaktadır. Sorunları artırmak mümkün olsa da, bu sorunlarla her gün zaten mücadele eden hekim arkadaşları yormamak adına burada bırakıyorum.
Bütün yaşanan sorunların kaynağında ise Sağlıkta Dönüşüm Programı’nın yarattığı üç ana sorun bulunmaktadır:
- Sağlık hizmetinin niteliğinin değil, niceliğinin öncelenmesi,
- Hekim emeğinin değersizleştirilmesi,
- Hekimlerin örgütsüzleşmesi.
TTB Üç Ana Sorunu Merkez Alarak Faaliyetlerini Sürdürecek
Türk Tabipleri Birliği (TTB), önümüzdeki dönemde bu üç ana sorunu merkezine alarak bir faaliyet yürütmeyi planlamaktadır. Eşit, ücretsiz, ulaşılabilir ve nitelikli bir sağlık hizmeti sağlamak için ilk yapılması gereken, birinci basamak sağlık hizmetlerinin güçlendirilmesidir. Sağlık sistemi başarılı ülkelerin hepsinin başarısının arkasında, güçlü bir birinci basamak sağlık hizmetinin bulunması yatmaktadır. Koruyucu hekimliği önceleyen güçlü bir birinci basamak, toplumun daha sağlıklı olmasını sağlarken, ikinci ve üçüncü basamaklardaki gereksiz yığılmayı da engelleyerek, gerçekten ileri değerlendirme ve takip gerektiren hastalara yeterince zaman ve emek ayırılmasını sağlayacaktır. Bu, sağlık otoritesinin birinci önceliği olmalıdır.
(BSHA – Bilim ve Sağlık Haber Ajansı)
