İzmir Körfezindeki Balık Ölümleri Üzerine Açıklamalar
TMMOB Çevre Mühendisleri Odası İzmir Şubesi, İzmir Körfezi’nde yaşanan balık ölümleri hakkında önemli bir açıklama yaptı. Bu açıklama, bölgedeki ekosistem üzerinde etkili olan sorunları yeniden gündeme taşıdı.
İzmir Körfezinde Alg Üreme Problemi
1980’li yıllardan bu yana İzmir Körfezi, sıcaklık değişimleri nedeniyle farklı dönemlerde alg üremesi sorunları ile karşı karşıya kalmaktadır. Son olarak, Bayraklı ilçesi sahilinde kıyıya vuran ölü balıklar bu sorunu tekrar gündeme getirmiştir ve körfez kirliliği ile ilgili pek çok soruyu da beraberinde getirmiştir.
Deniz suyunda normalde belirli bir plankton popülasyonu bulunur. Ancak sıcaklık artışı ile birlikte deniz suyunda azot ve fosfor gibi maddelerin fazlalığı, alg oluşumuna neden olmaktadır. Bu durum, deniz suyunun renginde değişimlere ve oksijen seviyesinin azalmasına yol açarak balık ölümlerine neden olabilir. Ancak dikkat edilmesi gereken nokta, bu sorunun kök nedeninin yalnızca iklim değişikliği ya da besin fazlalığı değil, aynı zamanda organik kirlilik olabileceğidir.
Ani bir atık veya kimyasal deşarjı sonucunda meydana gelen kirlilik, toksik etkilere neden olarak balık ölümlerine yol açabilir. Ayrıca, zamana yayılan deşarjlar sonucunda artan kirlilik, oksijen seviyesindeki düşüş ve sıcaklık gibi faktörler de etkili olabilir. Son yaşanan olaylarla ilgili ilk gözlemler, alg üremesinin gerçekleştiğini ve çözünmüş oksijen seviyesinin düşük olduğunu göstermektedir.
Bu konuda İl Tarım ve Orman Müdürlüğü, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü, İzmir Büyükşehir Belediyesi (İBŞB) ve İZSU Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen çalışmalar ve alınan numunelerin analiz sonuçlarının paylaşılması için resmi başvurular yapılmıştır. Çevre Mühendisleri Odası İzmir Şubesi olarak, bilim kurullarımızla birlikte uzun yıllardır İzmir’in koku sorunu üzerinde çalışmalar yürütmekteyiz. Önceki dönemlerde İBŞB tarafından oluşturulan komisyonlarda görüş ve değerlendirmelerimizi paylaşmıştık.
Yıllardır farklı zamanlarda görülen alg patlamalarının neden balık ölümleri ile sonuçlandığını anlamak ve koku sorunu ile balık ölümleri ile ilgili daha kapsamlı değerlendirmeler yapabilmek için balıkların ölüm nedenleri ile deniz suyu numunelerine ilişkin sonuçlar beklenmektedir. Bunun yanı sıra, benzer olayların tekrar yaşanmaması için deniz suyu kalitesinin biyolojik ve fizikokimyasal parametrelere göre düzenli olarak izlenmesi, değişimlerin gözlemlenmesi ve gerekli önlemlerin alınması şarttır.
Kritik noktalarda derinlik boyunca çözünmüş oksijen, pH, süspanse katı madde gibi temel parametreler sürekli izlenmeli ve otomatik ölçümlerle anında türetilmelidir. Çevre ve halk sağlığı açısından tüm verilerin şeffaf bir biçimde paylaşılması ve kamuoyunun doğru bir şekilde bilgilendirilmesi büyük önem arz etmektedir.
Kirleticiler: Atıksu Deşarjları, Gemi Söküm Tesisleri ve Balık Çiftlikleri
Yeterince arıtılmamış evsel ve endüstriyel atıksu deşarjları, taşınan kirleticiler, körfezdeki gemi trafiği, gemi söküm tesisleri, endüstriyel tesisler ve balık çiftlikleri gibi kirletici kaynaklar, deniz suyu kalitesini olumsuz etkileyen başlıca faktörlerdir. Balık ölümlerinin Bayraklı sahilinde gözlemlenmesi, bölgedeki olası kirletici kaynakların yanı sıra derelerle taşınan kirleticilerin de araştırılması gerektiğini ortaya koymaktadır.
Deniz suyu kalitesinin iyileştirilmesi için kirletici kaynakların kontrol ve denetimi, yerel ve merkezi idarelerin yetki ve sorumlulukları çerçevesinde etkin bir şekilde yürütülmelidir. İklim değişikliğine bağlı sıcaklık artışlarının önümüzdeki yıllarda da devam edeceği düşünüldüğünde, gerekli önlemler alınmadığı takdirde alg patlamaları ve balık ölümlerinin, hem kent estetiği hem de çevre ve halk sağlığı açısından sorun olmaya devam edeceği konusunda uyarıyoruz.
İzmir İç Körfezinin Kalitesini Yükseltmek İçin İvedilikle Gerekli Çalışmaları Yürütmeye Çağırıyoruz
Deniz suyu kalitesinin sürekli izlenmesine ve üniversitelerle birlikte iklim değişikliği etkisi altında körfezde yaşayan kirlilik göstergesi olan deniz canlılarının takip edilmesine ihtiyaç vardır. Büyükşehir Belediyesi tarafından ayrı bir birim sorumluluğunda bu çalışmaların yürütülmesi gerekmektedir.
Yerel ve merkezi idareye bağlı tüm kurumları, İzmir Körfezi’nde su kalitesi parametreleri açısından yapılan ölçümleri paylaşmaya ve balık ölümlerinin nedenlerini açıklamaya davet ediyoruz. Açıklama yapmanın ötesinde, benzer sorunları önlemek ve İç Körfez kalitesini yükseltmek üzere ivedilikle gerekli çalışmaları yürütmeye çağırıyoruz.
