Psikolojik Sorunlar ve Kalp Sağlığı
Psikolojik sorunlar, kalp sağlığımız üzerinde olumsuz etkiler yaratabilir. Depresyon, anksiyete bozuklukları, bipolar bozukluk gibi ruhsal rahatsızlıklar, kalp hastalıklarının gelişiminde belirgin bir rol oynayabilir. Bu nedenle, kalp sağlığınıza dikkat etmek son derece önemlidir. Uzmanlar, sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemenin, düzenli fiziksel aktivite yapmanın ve sigaradan uzak durmanın kalp sağlığı açısından kritik olduğunu vurguluyor.
Dünya Kalp Günü
Son zamanlarda medyada genç yaşta kalp krizinden kaynaklanan yaşam kayıpları sıkça gündeme gelmektedir. Bu durumun yanı sıra, basına yansımayan pek çok vaka da mevcuttur. Türkiye’de her yıl yaklaşık 300.000 kalp krizi vakası yaşanmakta ve bu durum 125.000 kişinin hayatını kaybetmesine neden olmaktadır. 29 Eylül tarihi, 2000 yılından beri “Dünya Kalp Günü” olarak kutlanmakta ve bu özel gün, kalp sağlığı konusunda toplumu bilinçlendirmek amacıyla çeşitli etkinlikler düzenlenmektedir. Ülkemizde kalp krizine bağlı ölüm oranları, Avrupa ortalamasının oldukça üzerindedir. Bu nedenle, Türk Kardiyoloji Derneği (TKD) kalp krizine karşı farkındalık oluşturmak için çeşitli kampanyalar yürütmektedir. Tüm dünyada en yaygın ölüm sebeplerinden biri olan kalp damar hastalıkları ve inmenin önlenmesi için yaşam tarzı değişiklikleri büyük önem taşımaktadır.
Balık Tüketiminin Önemi
Psikolojik Risk Faktörleri Kardiyak Riskleri Artırıyor
Aile Hekimliği Uzmanı Dr. Aslı Azakoğlu Karaca, kalp ve damar hastalıklarının önlenmesinde bütünsel sağlığın korunmasının önemine dikkat çekti. “İleri yaş, sigara ve alkol kullanımı, hipertansiyon, hiperlipidemi, diyabet ve obezite gibi geleneksel kardiyak risk faktörleri, kalp-damar hastalıklarının gelişimine katkıda bulunduğu biliniyor. Ancak ruh sağlığımızın etkilerini de göz ardı etmemeliyiz,” dedi. Uluslararası Kardiyoloji Dergisi’nde yayınlanan bir araştırmaya göre, depresyon, anksiyete bozuklukları, bipolar bozukluk ve şizofreni gibi ruhsal bozukluklar, önemli kardiyak risk faktörleri olarak kabul edilmektedir. Bu bozukluklara sahip bireyler, genel popülasyona göre kardiyak morbidite ve mortalite açısından daha yüksek risk altındadır. Ayrıca, müzik terapisi gibi alternatif yöntemlerin kardiyak sağlık üzerindeki olumlu etkileri de vurgulanmaktadır. Zihin-beden yaklaşımları, mindfulness uygulamaları ve stresle başa çıkma yöntemleri, kalp sağlığı açısından faydalı olabilir.
Dörtte Üçünden Fazlası Önlenebilir
Yaşam tarzı değişikliklerinin kardiyovasküler hastalıkların önlenmesinde çok etkili olduğunu belirten LifeClub hekimlerinden Uzm. Dr. Aslı Azakoğlu Karaca, “Hekim olarak belirtmek isterim ki; yaşam tarzı değişiklikleri, sigara ve alkol gibi düzeltilebilen risk faktörlerinin kontrol altına alınması ile kalp damar hastalıklarına bağlı ölümlerin dörtte üçünden fazlası önlenebilir. Tüm bu önerileri bir taslak haline getirdik,” dedi.
Kalp Sağlığının Şifresi: 0 305 140 53 00
- 0: 0 (sıfır) sigara
- 30: Günlük 30 dakika orta şiddette etkinlik – egzersiz
- 5: Günde 5 porsiyon sebze ve meyve tüketimi
- 140: Kan basıncı 140 mmHg’nın altında tutulmalı (optimal 120 mmHg/80 mmHg)
- 5: Total kolesterol 5 mmol/dL (190 mg/dL)’nin altında olmalı
- 3: LDL kolesterol 3 mmol/dL (115 mg/dL)’nin altında olmalı
- 0: 0 (sıfır) fazla kilo
- 0: 0 (sıfır) diyabet
Bu 7 Maddeyi Uygulayın!
Uzm. Dr. Aslı Azakoğlu Karaca, kalp sağlığını korumak için yapılabilecekleri şu şekilde sıraladı:
- Sağlıklı Beslenin: Meyve, sebze, tam tahıllar, balık ve sağlıklı yağlar (örneğin; zeytinyağı) içeren bir diyet, kalp sağlığı için faydalıdır. Tuz alımınızı kısıtlayın, sofrada tuzluk bulundurmayın.
- Düzenli Egzersiz Yapın: Haftada en az 150 dakika orta şiddetli aerobik egzersiz (yürüyüş, bisiklet) ve 2 gün direnç egzersizleri (ağırlık kaldırma, yoga/pilates) önerilmektedir. İdeal kilonuza ulaşmayı hedefleyin.
- Kaliteli Uyku Uyuyun: Günde 7-8 saat kaliteli uyku almak kalp sağlığı için gereklidir.
- Sigara ve Alkole Dikkat: Sigara ve diğer tütün ürünlerinden uzak durun. Sigara içmek, kalp krizi ve damar hastalıkları riskini ciddi biçimde artırmaktadır. Alkol tüketimini de sınırlayın; kadınlar günde bir, erkekler günde iki kadehli aşmamaya özen göstermelidir.
- Stresi Azaltın: Yüksek stres düzeyi kalp krizine yol açabilir. Düzenli meditasyon, yoga ve derin nefes alma teknikleri stresi azaltmaya yardımcı olacaktır. Size iyi gelen yöntemleri bulun ve düzenli uygulayın.
- Düzenli Sağlık Kontrolleri: Tansiyonunuzu ve nabzınızı düzenli olarak kontrol ettirin. Yüksek tansiyon veya ritim bozuklukları kalp hastalıkları riskini artırabilir. Ailede kalp hastalığı öyküsü olanların kardiyologla düzenli görüşmesi önerilir.
- Vitamin ve Mineral Dengesini Koruyun: Yeterli miktarda kalsiyum ve magnezyum içeren besinler tüketmeye özen gösterin. D vitamini seviyelerinizi kontrol ettirin ve gerekiyorsa takviye kullanın. Vitamin ve mineral seviyelerinizi takip etmek, sağlığınızın devamı için kritik öneme sahiptir.
(BSHA – Bilim ve Sağlık Haber Ajansı)