Reflü: Yaygın Bir Rahatsızlık
Reflü, toplumda yaygın olarak görülen bir sağlık sorunudur. Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Çetin Karaca, reflüyü önlemeye yönelik önemli önerilerde bulunuyor.
Göğüste yanma hissi, mideden ağıza doğru yükselen acı-ekşi mide içeriği, ses kısıklığı ve boğazda gıcıklanma gibi belirtilerle kendini gösteren gastroözofageal reflü hastalığı (GÖRH), son yıllarda artan bir sıklıkla karşılaşılmaktadır. Prof. Dr. Çetin Karaca, Türkiye’de her 5 kişiden birinin reflü hastası olduğunu vurgulamakta ve özellikle yemeklerden yaklaşık yarım saat sonra ortaya çıkan bu belirtilerin gece astım benzeri öksürük ve boğulma krizlerine yol açabileceğini ifade etmektedir. Tedavi edilmediği takdirde, hastalığın kanserleşme riski taşıdığına dikkat çekmektedir.
Reflü: Belirtiler ve Nedenler
Reflü, mide içeriğinin yemek borusuna geri kaçması olarak tanımlanır. Normalde yemek borusu ile mide arasında bir kapak bulunmaktadır ve bu kapak, mide içeriğinin yemek borusuna kaçmasını engellemektedir. Ancak, sigara, alkol, aşırı yağlı ve baharatlı yiyecekler gibi birçok faktör bu kapağın gevşemesine neden olabilir. Prof. Dr. Karaca, reflünün geçmişte yalnızca yetişkinlerde görülen bir rahatsızlık olarak bilindiğini, ancak günümüzde çocuklarda da sıkça rastlandığını belirtmektedir. Araştırmalar, her 5 kişiden birinin reflü semptomları yaşadığını göstermektedir.
Reflünün tipik belirtileri arasında göğüs kafesinde yanma hissi ve mideden ağıza doğru gelen acı-ekşi sıvı yer almaktadır. Genellikle yemek sonrası yaklaşık yarım saat içinde bu şikayetler ortaya çıkar. Özellikle aşırı dolu bir mide ile yatılması durumunda, mide içeriği gece boyunca soluk borusuna, yutak ve ağıza kadar geri kaçabilir. Bu durumda, gece astım benzeri öksürük ve boğulma krizleri, boğazda yanma hissi ve ses kısıklığı gibi sorunlar görülebilir. Prof. Dr. Karaca, kalp hastalıklarına bağlı olmayan göğüs ağrısının en sık nedeninin gastroözofageal reflü olduğunu ifade etmektedir.
Endoskopik Tedavi Yöntemleri
Son yıllarda sağlık teknolojisindeki hızlı gelişmeler, reflü hastalığının tanı ve tedavisinde önemli ilerlemeler sağlamıştır. Yeterli dozda ilaç kullanımına rağmen belirtileri kontrol altına alamayan, ilaç kullanmak istemeyen ya da gece reflü semptomları yoğun olan hastalar için endoskopik tedavi yöntemleri önerilmektedir. Prof. Dr. Çetin Karaca, endoskopik tedavi yöntemlerinin hastanede yatış ve cilt kesisi gerektirmeden uygulanabildiğini belirtmektedir. Bu yöntemler sayesinde hasta, aynı gün normal hayatına dönebilmekte ve tedavi süreci oldukça konforlu hale gelmektedir.
Endoskopik reflü tedavi yöntemleri arasında anti reflü mukozal ablasyon/rezeksiyon ve endoskopik fundoplikasyon bulunmaktadır. Anti reflü mukozal ablasyon ve rezeksiyonda, yemek borusu ile mide arasındaki mukoza soyularak veya argon gazı ile yakılarak bu alanın daralması sağlanır. 5 yıllık izlemde, yüzde 85 hastada olumlu sonuçlar elde edildiği ve reflü semptomlarının kaybolduğu gösterilmiştir. Endoskopik fundoplikasyonda ise midenin üst kısmı, yemek borusunun alt ucunun etrafına sarılarak dikilmektedir. Bu yöntemlerin cerrahi müdahaleye alternatif olarak tercih edilmesinin nedenleri arasında daha az kesi yapılması, ağrısız olmaları, iyileşme süreçlerinin daha kısa olması ve komplikasyon risklerinin daha düşük olması yer almaktadır. Ancak, hangi tedavi yönteminin en uygun olduğuna karar vermek için hastanın durumu ve reflü hastalığının şiddeti göz önünde bulundurularak bir gastroenterolog ile görüşülmesi gerektiği unutulmamalıdır.
Reflüye Karşı Alınacak Önlemler
Prof. Dr. Çetin Karaca, reflü hastalığına karşı alınması gereken etkili önlemleri şu şekilde sıralamaktadır:
- Yatağınızın baş kısmını yükseltin veya başınızın altına iki yastık koyun.
- Yatmadan en az üç saat önce yemek yemekten kaçının.
- Yemeklerin miktarını ve yağ içeriğini azaltın; kafein ve çikolata tüketimini sınırlayın.
- Sigara, alkol, asitli içecekler ile salçalı ve baharatlı gıdalardan uzak durun.
- Fazla kilolarınızdan sağlıklı bir şekilde kurtulmaya çalışın.
- Karın içi basıncını artıran korse ve sıkı kemer takmaktan kaçının.
- Stresten uzak durun ve stresi yönetmeyi öğrenin.
- Ağrı kesici ilaçları mümkün olduğunca az kullanın.
- Düzenli egzersiz yapın; ancak egzersizi yemeğin hemen ardından değil, en az iki saat sonra yapmaya özen gösterin.
- Yemek esnasında su tüketmek reflüyü artırabileceğinden, suyu öğün aralarında içmeyi tercih edin.
