Türk Işını Tedavisi Nedir?
Türk Işını Tedavisi, COVID-19 hastalarının tedavisinde kullanılan yeni bir yöntem olarak tanımlanmaktadır. Ancak bu yöntemle ilgili, özellikle 2020 yılında, sağlık alanında ciddi etik tartışmalara yol açan olaylar yaşanmıştır. Bu dönemde, corona virüs vakalarının pik yaptığı ve hastalığın henüz kesin bir tedavisinin bulunmadığı bir ortamda, Diyarbakır’da Türk Işını Tedavisi Yöntemi (TurkishBeam) adı altında bir uygulama başlatılmıştır.
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cenap Ekinci, bu yöntem hakkında çarpıcı iddialarda bulunarak, o dönemde Diyarbakır’da birçok hastanın kobay olarak kullanıldığını ve bu hastalardan önemli bir kısmının hayatını kaybettiğini öne sürmüştür.
Sağlık Bakanı Koca’dan Pandemi Açıklaması
Türk Tabipler Birliği, Türk Işın Tedavisi ile ilgili olarak yaptığı açıklamada, “Belli dalga boyunda ışınların endoskopik yöntemle solunum sistemine uygulanarak COVID-19 tedavisinde etkisinin araştırıldığı bir çalışmada, Diyarbakır’da tedavi gören bazı hastaların kobay olarak kullanıldığına ilişkin iddialar son derece rahatsız edicidir,” ifadesini kullanmıştır. Bu tür klinik araştırmaların sıkı etik kurallarına uyulmadan gerçekleştirilmiş olduğu iddiaları, hem dehşet verici hem de bilimsel değerlere olan güveni sarsıcı niteliktedir.
Bu nedenle, COVID-19 sürecinde tüm araştırmaları kendi iznine bağlamış olan Sağlık Bakanlığı yetkililerinden, aşağıdaki sorulara bir an önce yanıt vermesi talep edilmektedir:
- “Türk ışını” adı verilen yöntemin klinik öncesi aşamaları nasıl ve nerede gerçekleştirilmiştir?
- Klinik öncesi aşamalarda ışının virüs üzerindeki etkilerinin yanı sıra hücrelere olabilecek yan etkileri araştırılmış mıdır?
- Klinik öncesi araştırma sonuçları bilimsel kamuoyu ile paylaşılmış mıdır?
- Klinik araştırma aşamasına geçildiğinde gönüllüler üzerinde uygulanması için etik kurul onayı alınmış mıdır?
- Gönüllülerden aydınlatılmış onam alınmış mıdır?
- Klinik araştırmaların gönüllülerin güvenliğini sağlamaya yönelik kurallarına uyulmuş mudur?
- Klinik araştırma hangi merkezlerde gerçekleştirilmiştir?
- Klinik araştırma eğer tek merkezde gerçekleştirildiyse, cihazın geliştirildiği yerin ve ekibin görev yaptığı şehrin dışındaki Diyarbakır’daki tek bir merkezde yapılmasının özel bir sebebi var mıdır?
- Klinik araştırma hangi aşamada ve hangi nedenle durdurulmuştur (yöntem yaygın kullanıma girmediğine göre, etkisizlik veya güvenlik sorunu nedeniyle durdurulmuş olması beklenir)?
- Klinik araştırma, TİTCK KAP veya clinicaltrials.gov gibi kamuya açık bir veri tabanına kayıtlı mıdır? Araştırma sonuçları bilimsel kamuoyu ile paylaşılmış mıdır?
Diyarbakır Tabip Odası’nın Açıklaması
Diyarbakır Tabip Odası, Türk Işını ile ilgili yapmış olduğu açıklamada bu konuyu sağlık camiasına duyurmuş ve yönelttiği soruları Sağlık Bakanlığı’na yazılı olarak iletmiştir. Yetkililerden tatmin edici yanıtlar alınması, ülkemizin sağlık ve bilim ortamı açısından son derece önemli bir durum olarak değerlendirilmektedir.
(BSHA – Bilim ve Sağlık Haber Ajansı)
