Kirli Hava Raporu: Türkiye’nin Hava Kalitesi Üzerine Endişe Verici Veriler
Meslek örgütlerinin yayımladığı yeni bir rapora göre, Türkiye’deki nüfusun %92’si kirli hava soluyor. Bu çarpıcı bulgu, hava kirliliğinin ülkemizdeki halk sağlığı üzerindeki etkilerini bir kez daha gözler önüne seriyor. Raporda, Türkiye’de temiz hava politikalarının uygulanması durumunda 68 bin 440 kişinin hayatının kurtulabileceği vurgulanıyor.
Türk Tabipleri Birliği (TTB) ve 15 diğer meslek ve sivil toplum örgütünün bir araya gelerek oluşturduğu Temiz Hava Hakkı Platformu (THHP), her yıl hazırladığı “Kara Rapor”un altıncı versiyonunu yayımladı. Bu yılki raporun başlığı “Hava Kirliliğinin Sağlığa Etkileri” olarak belirlendi. Raporda, hava kirliliği nedeniyle gerçekleşen ölümlerin sayısının ve oranının önceki yıllara göre belirgin bir artış gösterdiğine dikkat çekildi. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) standartlarına göre, Türkiye’deki nüfusun %92’sinin kirli hava soluduğu belirtiliyor.
Raporda ayrıca, hava kirliliği ile meme kanseri arasındaki ilişkiye dair verilerin de ilk kez ortaya konduğu ifade ediliyor. Temiz hava hakkı konusunda ulusal ve uluslararası mevzuatlara da yer verilen raporun sonuç bölümünde THHP’nin önerileri şu şekilde sıralanıyor:
- Fosil Yakıt Bağımlılığının Azaltılması: Türkiye, enerji alanında fosil yakıtlara olan bağımlılığını hızlı bir şekilde azaltmalıdır.
- Ulusal Hava Kalitesi Standartları: Mevcut ulusal hava kalitesi standartları iyileştirilmelidir.
- PM2,5 Limit Değerleri: PM2,5 için ulusal limit değerleri belirlenmeli ve bu değerler yürürlüğe alınmalıdır.
- Hava Kalitesi İzleme Çalışmaları: Hava kalitesi izleme çalışmaları daha etkili hale getirilmelidir.
- Ağır Sanayi Bölgeleri: Ağır sanayi bölgelerinde hava kalitesinin izlenmesi, değerlendirilmesi ve yönetimi sistematik bir şekilde gerçekleştirilmelidir.
- Sağlık Etkileri Araştırmaları: Hava kirliliğinin sağlık üzerindeki etkileri saha çalışmaları ile detaylı bir şekilde araştırılmalıdır.
- Sağlık Etki Analizleri: Çevresel etkisi olan tüm projeler için sağlık etki analizinin yapılması zorunlu hale getirilmelidir.
- Uluslararası Sözleşmeler: Türkiye, imzaladığı hava kalitesine yönelik uluslararası sözleşmeleri etkin bir şekilde uygulamalıdır.
- Bilgi Edinme Hakkı: Çevresel bilgiye ulaşabilmek için bilgi edinme hakkının etkin bir biçimde kullanılabilmesi sağlanmalıdır.
(BSHA – Bilim ve Sağlık Haber Ajansı)
