Uzmanlardan Hazır Sos Uyarısı: Çocukların Sağlığına Dikkat!
Uzmanlar, hazır sosların çocukların fiziksel ve zihinsel gelişiminde olumsuz etkiler yaratabileceği konusunda uyarılarda bulundu. Hazır sosların genellikle yüksek yağ ve tuz içerdiğine dikkat çeken uzmanlar, bu ürünlerin kanserojen maddeler içerebileceğini de vurguluyor. Beslenme ve Diyet Uzmanı Hülya Yiğit, hazır sosların sık tüketilmesinin vücutta ödem oluşumuna, aşırı tuz alımına bağlı olarak kemiklerden kalsiyum çekilmesine ve karın çevresinde yağlanmaya yol açabileceğini belirtti. Ayrıca, sosların içeriğinde bulunan bazı maddelerin çocuklarda hiperaktiviteyi artırabileceği konusunda da uyarıda bulundu. Yiğit, evde sos hazırlamanın daha sağlıklı bir alternatif olduğunu ifade etti.
Türk Mutfağında Sosların Yeri
Yemek yemenin sadece açlığı gidermek değil, aynı zamanda keyif almak için yapılan bir eylem olduğunu belirten Beslenme ve Diyet Uzmanı Hülya Yiğit, “Yemeğin kokusunun, görüntüsünün ve lezzetinin artırılması için çoğumuz lezzet artırıcı olarak soslar kullanırız” dedi. Türk mutfağında sosların geleneksel olarak büyük bir yer kaplamadığını hatırlatan Yiğit, “Son yıllarda sosyal iletişimin artmasıyla farklı yemek kültürlerinin birbirleriyle etkileşimi sonucunda market raflarında çeşitli sosların yer aldığını görmekteyiz” şeklinde konuştu.
Hazır Sosların Sağlık Üzerindeki Olumsuz Etkileri
Hazır sos denildiğinde aklımıza ilk gelenler ketçap, mayonez, barbekü sos, acı sos, soya sosu ve beşamel sos gibi ürünlerdir. Ancak bu sosların sağlıklı olup olmadığı konusunda dikkatli olmamız gerektiğini belirten Hülya Yiğit, şu açıklamalarda bulundu: “Hazır sosların çoğu yüksek yağ ve tuz içeriğine sahiptir. Üretim süreçlerinde kavurma ve yüksek sıcaklıkta işleme tabi tutulduklarından, sağlık açısından zararlı kanserojen maddeler içerebilmektedir. Hazır sosların aşırı tüketimi, vücutta ödem, aşırı tuz alımına bağlı olarak kemiklerden kalsiyum çekilmesi ve karın etrafında yağlanmaya yol açabilir. Gastrit ve reflü gibi mide sorunları olan bireylerin bu sosları tüketirken daha dikkatli olmaları gerekmektedir. Özellikle çocuklarda bulunan monosodyum glutamat (MSG), renklendirici ve koruyucuların hiperaktiviteyi artırabileceği unutulmamalıdır.”
Evde Sağlıklı Sos Tarifleri
Uzman Hülya Yiğit, hazır soslar yerine evde kolayca yapabileceğimiz sağlıklı sos tariflerini öneriyor. “Birçok sosu evde hazırlamak mümkün ve bu şekilde koruyucu madde eklemeden sağlıklı alternatifler elde edebilirsiniz” diyen Yiğit, örnek olarak pesto sos tarifini verdi:
- 2 demet taze fesleğen
- 3 yemek kaşığı rendelenmiş parmesan peyniri
- 3 yemek kaşığı çam fıstığı veya ceviz ya da yer fıstığı
- Yarım limonun suyu
- Yarım çay bardağı sızma zeytinyağı
- 1-2 diş sarımsak
- 2-3 gram tuz
Tüm malzemeleri bir araya getirip, blender veya mutfak robotu ile püre haline getirin. Yavaş yavaş zeytinyağını ekleyerek karıştırmaya devam edin ve kıvam almasını sağlayın. Hazırladığınız sosu cam bir kaba alarak buzdolabında saklayabilirsiniz.” (BSHA – Bilim ve Sağlık Haber Ajansı)
