Vertigo Nedir?
Her baş dönmesi vertigo değildir. Uzmanlar, vertigo hastalığının belirtileri ve tedavisi hakkında önemli bilgiler sunmaktadır.
Vertigoda Rahatsız Edici Bir Durum Mevcuttur
Baş dönmesi ile birlikte seyreden ve günümüzde giderek yaygınlaşan vertigo, çağın önemli sağlık sorunları arasında yer almaktadır. Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Ziya Saltürk, vertigonun tedavisi için doğru tanının büyük bir önem taşıdığını vurgulayarak, “Baş dönmesi veya bayılma semptomları ile karıştırılmamalı. Vertigo hastalarında kendileri, çevreleri ya da her ikisi birden dönüyormuş hissi uyandıran rahatsız edici bir durum mevcuttur. Bazı durumlarda kişi, sadece bir yana doğru çekiliyormuş gibi hissedebilir. Denge kaybı sonucu yürüme ve sürüş güçlüğü de ortaya çıkabilir” şeklinde açıklamalarda bulunmuştur.
Vertigo Belirtileri
Vertigo, kısaca kişinin hem kendisinin hem de etrafındakilerin döndüğünü hissetmesine yol açan, sıklıkla bulantı ve denge kaybının eşlik ettiği bir yanılsama durumu olarak tanımlanabilir. Saltürk, vertigonun kişinin kendisini boşlukta dönüyor, devriliyor, sallanıyor ya da düşüyormuş gibi hissetmesine yol açabileceğini belirterek, “Vertigo sıklıkla baş dönmesi olarak adlandırılmakla birlikte, hareket yanılsamasını ifade eden spesifik bir terimdir. Bütün vertigo durumlarında baş dönmesi bulunmasına rağmen, her baş dönmesi vertigo değildir” ifadelerini kullanmıştır.
Dönme Hissine Eşlik Eden Belirtiler
Vertigonun iç kulağı ya da beynin denge ile ilgili bölümlerini etkileyen hastalıklardan kaynaklandığını ifade eden Saltürk, “Dönme hissine ek olarak, bulantı, denge kaybı, duyma veya görme ile ilgili problemler ve baş ağrısı görülebilir. Doktorlar sıklıkla kişinin problemi tarif etmesine dayanarak ve fiziksel muayene sonuçlarına göre tanı koyarlar, ancak bazen başka testler de gerekebilir. Günümüzde VNG testi ile hızlıca tanı koyup uygun tedaviye başlanması mümkündür” demiştir.
İlk Vertigo Atakları Şiddetli Olabilir
Vertigonun belirtilerini sıralayan Prof. Dr. Ziya Saltürk, “Vertigo nöbeti sırasında hızlı bir şekilde tekrarlayan anormal göz hareketi ile karakterize nistagmus yani gözlerde bir yöne doğru hızlı titreme hareketi ve bazen daha yavaş bir şekilde orijinal pozisyona geri dönüş, bulantı ve bazen kusma görülebilir. İç kulak hastalıklarına bağlı vertigolarda, bu belirtilerin yanı sıra kulak çınlaması, ilerleyici duyma kaybı, etkilenen kulakta doluluk ya da baskı hissi de oluşabilmektedir. İç kulak hastalıklarında ağırlıklı olarak çevre dönüyor hissi vardır. İlk ataklar genellikle şiddetli olur ve bulantı kusma eşlik edebilir” diye hatırlatmıştır.
Mevsim Dönüşleri ve Stres Vertigoyu Tetikleyebilir
Vertigo, her yaşta görülebilir; ancak ileri yaş grubu daha fazla etkilendiği gözlemlenmiştir. Saltürk, “İç kulak kanalında kalsiyum partiküllerinin yer değiştirmesiyle meydana gelen ve iyi huylu ataklar halinde seyreden pozisyonel vertigo, baş dönmelerinin en sık sebebidir. Başın aniden yukarı-aşağı hareket ettirilmesi veya yatakta dönerken ortaya çıkabilir. Sebebi bilinmemekle beraber, üst solunum yolu enfeksiyonu, mevsim dönüşleri, duygusal ve fiziksel stres gibi faktörlerle ataklar başlayabilir” şeklinde açıklamada bulunmuştur. Vertigo rahatsız edici bir durum olmasının yanı sıra, semptomları saniyeler içinde geçebilen bir hastalıktır. Ancak bu geçici baş dönmeleri, her baş hareketiyle tekrar edebilir ve araç sürme, iş makinesi kullanma gibi durumlarda ciddi riskler oluşturabilir. Pozisyonel vertigo tedavisinde, etkilenen kanalın bulunması halinde kanala yönelik manevra yapılabilir. Bu manevra ile etkilenen kristaller yerine oturtulmakta ve hızlı düzelme elde edilebilmektedir. Pozisyonel vertigo hastalarında ilaçlar sistemi baskılayarak hastanın semptomunu kesmektedir” diyerek sözlerini tamamlamıştır.
(BSHA – Bilim ve Sağlık Haber Ajansı)
